Walory turystyczno - przyrodnicze

Wizytówką gminy są zabytkowe zabudowania pałacowe, parki podworskie, dworki rycerskie i inne obiekty. Atrakcją są trzy murowane kościoły gotyckie, które powstały na przełomie XII i XIII wieku. Wielką atrakcją turystyczną Gminy Stolno jest zespół fortyfikacji Twierdzy Chełmno datowany na początek XIX w. 

W Gminie Stolno znajdują się 352 stanowiska archeologiczne, w tym 2 grodziska: wczesnośredniowieczne w miejscowości Wabcz i późnośredniowieczne w Sarnowie. Gmina posiada także 20 obiektów o wysokiej wartości kulturowej.

Grodzisko późnośredniowieczne w Sarnowie położone jest przy drodze prowadzącej z Sarnowa do pobliskich Pilewic. Badania archeologiczne przeprowadzone na grodzisku w 1989 roku wykazały, że gród użytkowany był w XIV wieku.

W odległości 900 m od wsi Wabcz znajduje się grodzisko o lokalnej nazwie Poganka. Jest to grodzisko wczesnośredniowieczne. Z Poganką związana jest legenda o pięknej córce pogańskiego wodza, która zmarła lub zginęła w dramatycznych okolicznościach i została pochowana w obrębie samego grodziska, rzekomo w miejscu, gdzie dziś rosną okazałe dęby. Ma więc grodzisko w Wabczu swoją damę, która strzeże jego tajemnic.

Z terenem Gminy Stolno związane są losy wielu historycznych postaci. Przykładem jest gen. Józef  Haller - dowódca II Brygady Legionów Polskich, który mieszkał we dworze w Gorzuchowie wraz z rodziną w latach 1932-1939. Do innych sławnych postaci zamieszkujących na terenie Gminy Stolno należeli także: członkowie Towarzystwa Jaszczurczego - Mikołaj z Pilewic i Jakub z Kobył, generał Franciszek Zieliński (postać związana z Robakowem), Mieczysław Łyskowski - sędzia powiatowy  z 1852 roku, zaangażowany działacz społeczno-narodowy (postać związana z miejscowością Obory).

Gmina Stolno usytuowana jest w północnej części powiatu chełmińskiego - na zachodnich krańcach Pojezierza Chełmińskiego. Obszar ten obejmuje część historycznej Ziemi Chełmińskiej. Gmina od północy graniczy z miejską i z wiejską gminą Chełmno, od południa z gminami Lisewo i Papowo Biskupie, a od zachodu z Kijewem Królewskim. Od wschodu Gmina Stolno sąsiaduje z gminami Grudziądz i Płużnica. Położona jest przy trasie nr 1 Cieszyn - Łódź - Toruń - Stolno - Świecie - Gdańsk, w odległości 40 km od Torunia oraz 6 km od Chełmna. Na obszarze gminy znajduje się część Chełmińskiego Parku Krajobrazowego, zajmuje on 30,2% powierzchni gminy. Gmina obejmuje również obszar chronionego krajobrazu - teren strefy krawędziowej doliny Wisły - 1,5% powierzchni gminy.

dworekwabcz_male Cennym walorem krajobrazu są pomniki przyrody - 27 pojedynczych drzew -na terenie lasów państwowych. Niektóre okazy rosną już ponad 200 lat. Gmina  Stolno posiada 14 parków dworskich i pałacowych, z czego 6 jest wpisanych do Rejestru Zabytków, min. parki dworskie w Gorzuchowie, Klęczkowie i Wabczu  oraz parki pałacowe w Kobyłach i w Grubnie.

 Gmina Stolno leży w klimatycznym regionie chełmińsko-toruńskim. Charakteryzuje się on dużą zmiennością, spowodowaną ścieraniem się mas powietrza  kontynentalnego i oceanicznego. W dużej mierze uwarunkowany on jest przede wszystkim położeniem geograficznym. Opady na terenie powiatu chełmińskiego  wynoszą ok. 550-600 mm rocznie, a okres wegetacji trwa około 215 dni.

 Na terenie Gminy Stolno do obiektów poddanych ochronie zaliczamy również 13 użytków ekologicznych - są to głównie bagna (największe z nich o powierzchni  1,44 ha znajduje się w Paparzynie).

 Równie ważnym zasobem naturalnym gminy są wody powierzchniowe, w szczególności jeziora. Jest ich w gminie 9 i chociaż nie zajmują one dużych powierzchni,  pełnią istotne funkcje pod względem ekologicznym. Największe z nich to: Jezioro Czyste (28,5 ha) i Jezioro Robakowskie (25 ha).

Cennym zasobem gminy, zwłaszcza jako element atrakcyjności krajobrazu w zachodniej jej części, są lasy. Tereny zadrzewione i inne użytki leśne zajmują 1195 ha. Największą powierzchnię zajmuje bór mieszany świeży. Bardzo ważną rolę, zwłaszcza z ekologicznego punktu widzenia, pełnią liczne zadrzewienia i zakrzewienia w dolinach strug i podmokłych łąk, ciągi szpalerowe drzew wzdłuż dróg.

Teren Gminy Stolno jest wyjątkowo atrakcyjny dla turystów - zarówno za sprawą blisko: zabytkowego miasta Chełmna, jak i pieszych szlaków turystycznych przebiegających przez ter Gminy. Są to:

    „Szlak zamków i miejsc martyrologii" - biegnący z Chełmna do Kornatowa przez Stolr Małe Czyste, Storlus, Papowo Biskupie, Dubielno i Lipienek (szlak czerwony), liczący łącznie okc 40 km długości;
    „Szlak ofiar 1939 roku" - w okolicach Małego Czystego, o długości około 3 km (szlak czarny).
     Przez teren Gminy Stolno przebiegają także trzy szlaki turystyczne wytyczone przez LGD Vistula - Terra Culmensis - Rozwój przez Tradycję", „Szlak gotyckich świątyń", „Jaszczurczy ślad" oi „Pierścień fortyfikacji". Do szlaków tych przygotowane zostały również przewodniki, które są dostęp w biurze stowarzyszenia oraz siedzibie gminy

Położenie Gminy Stolno przy trasie szybkiego ruchu (Gdańsk - Toruń - Łódź) powoduje, że i ma tu problemów komunikacyjnych, łatwo jest dostać się do ważniejszych miejscowości turystyczna znajdujących się zarówno na terenie powiatu chełmińskiego, jak i poza nim.

Sprzyja temu również rozwijająca się infrastruktura drogowa oraz powstawanie ciągów pieszo -rowerowych (ciąg rowerowy łączący Stolno z pobliskim Chełmnem - ścieżka biegnąca wzdłuż drogi krajowej nr 91, docelowo ciąg rowerowy będzie biegł do Cepna).

Na terenie Gminy Stolno znajduje się wiele miejsc pamięci narodowej. Tablice pamiątkowe, pomniki, groby przypominają o bohaterstwie i ofiarności poległych mieszkańców Gminy Stoi i okolic w trakcie działań wojennych.